Detaylar
Ahmet Ümit, 30 Eylül 1960’ta Gaziantep’te doğan Türk şair, yazar ve televizyon programcısıdır.Polisiye romanlarıyla geniş bir okur kitlesine ulaşan Ümit, Sis ve Gece ile Türkiye’de yankı uyandırdı ve Yunanistan’da yayımlanarak yabancı dile çevrilen ilk Türk polisiye romanı unvanını kazandı.Marmara Üniversitesi mezunu olan Ümit, 1980’lerdeki siyasi aktivizmi, Moskova’daki eğitimi ve yazarlık kariyeriyle dikkat çekiyor.İşte Ahmet Ümit’in hayatı ve eserlerine dair detaylar.ERKEN YAŞAM VE EĞİTİM: GAZİANTEP’TEN MOSKOVA’YA Ahmet Ümit, 1960’ta Gaziantep’te, yedi çocuklu bir ailenin en küçüğü olarak dünyaya geldi.Babası kilim tüccarı, annesi terziydi.İlk öğrenimini Gaziantep’te tamamladıktan sonra Gaziantep Atatürk Lisesi’ne devam etti. 14 yaşında sol görüşlü siyasi aktivist oldu ve ülkücülerle yaşanan bir kavga nedeniyle 24 arkadaşıyla sürgün edilerek lise eğitimini Diyarbakır Ergani’de tamamladı. 1979’da Marmara Üniversitesi Kamu Yönetimi Bölümü’ne giren Ümit, öğrencilik yıllarında Vildan Hanım ile evlendi ve 1981’de kızı Gül dünyaya geldi. 1983’te üniversiteyi bitirdi ve 1985-1986’da Türkiye Komünist Partisi (TKP) tarafından Moskova Sosyal Bilimler Akademisi’ne gönderildi.SİYASİ AKTİVİZM VE İLK YAZILAR 1980 askeri darbesinden sonra sol görüşlü derneklerde aktif olan Ümit, 1982’de “Anayasaya Hayır” kampanyasına katıldı.Duvarlara afiş asarken yakalanan arkadaşları için yazdığı öykü-rapor, “K.Yalçın” takma adıyla Atılım Dergisi ve Prag’da 40 dilde yayımlanan Barış ve Sosyalizm Sorunları Dergisi’nde yer aldı.Bu çalışma, Ümit’in yazarlık kariyerinin başlangıcı oldu. 1989’da aktif siyasetten ayrılarak Sokağın Zulası adlı şiir kitabını yayımladı.Moskova’daki deneyimlerini ise 1998’de Kar Kokusu romanında işledi.POLİSİYE YAZARLIĞI: TÜRK EDEBİYATINDA BİR DÖNÜM NOKTASI 1990’da arkadaşlarıyla Yine Hişt adlı kültür-sanat dergisini çıkaran Ümit, şiir, öykü ve yazılarını Adam Sanat, Öküz, Cumhuriyet Kitap ve Yeni Yüzyıl’da yayımladı. 1992’de ilk öykü kitabı Çıplak Ayaklıydı Gece, Ferit Oğuz Bayır Düşün ve Sanat Ödülü’nü kazandı.Tiyatro yönetmeni Ali Taygun’un teşvikiyle polisiyeye yönelen Ümit, 1993’te Çakalların İzinde dizisinin senaryosuna katkıda bulundu. 1996’da yayımlanan Sis ve Gece, Türkiye’de büyük yankı uyandırdı ve Yunanistan’da çevrilerek Türk polisiyesinin ilk uluslararası eseri oldu.Patasana (2000), Kukla (2002), Beyoğlu Rapsodisi (2003) ve İstanbul Hatırası (2010) gibi romanları, Ümit’i polisiye edebiyatın önde gelen ismi yaptı.ESERLER VE MEDYA UYARLAMALARI Ahmet Ümit’in eserleri, polisiye türünde gerilim ve tarihsel unsurları birleştiriyor.Masal Masal İçinde (1995), ilköğretim okullarında ders kitabı olarak kullanıldı ve Korece’ye çevrildi.Bab-ı Esrar (2008), Şems-i Tebrizi cinayetini konu edindi.Başkomser Nevzat serisi, çizgi roman formatında da yayımlandı.Sis ve Gece (2007) Turgut Yasalar tarafından sinemaya, Şeytan Ayrıntıda Gizlidir ve İstanbul Hatırası ise radyo tiyatrosuna uyarlandı.Ümit, Franz Kafka, Dostoyevski ve Edgar Allan Poe gibi yazarlar üzerine yazılar kaleme aldı. 2024’te bkm kitap’a verdiği röportajda, 14-30 yaş arası hareketli siyasi hayatının polisiye yazımını şekillendirdiğini belirtti.TELEVİZYON VE KAMU GÖREVLERİ 25 Eylül 2010’dan itibaren Habertürk’te Yaşadığın Şehir programını sunan Ümit, İstanbul, Efes ve Kapadokya gibi bölgelerin tarihini ve gizemlerini tanıttı.Program, Türkiye’nin kültürel mirasını geniş kitlelere ulaştırdı.Ümit, Okan Üniversitesi Danışma Kurulu üyesi olarak da görev yapıyor. 2010 Anayasa Referandumu’nu boykot edeceğini açıklamıştı.Ahmet Ümit, Sis ve Gece, İstanbul Hatırası ve Kar Kokusu gibi eserleriyle Türk polisiye edebiyatının öncülerinden biri oldu.Gaziantep’ten Moskova’ya uzanan hayatı, siyasi aktivizmi ve televizyon programlarıyla da tanınan Ümit, eserleriyle geniş bir okur kitlesine hitap ediyor.
