Tevfik İleri, 1911 yılında Rize'nin Hemşin ilçesinde dünyaya geldi. Ailesinin İstanbul'a göç etmesiyle birlikte, ilköğrenimini bu şehirde tamamladı. Gelişen yıllarda, Türk siyasetinde önemli bir figür haline gelecek olan İleri, eğitim hayatına İstanbul Gelenbevi Ortaokulu'nda devam etti ve ardından yüksek mühendislik eğitimi almak üzere İstanbul Teknik Üniversitesi'ne yöneldi. 1933 yılında mezun olan İleri, üniversite yıllarında Millî Türk Talebe Birliği başkanlığı yaparak Türkçülük hareketlerine aktif katılım gösterdi.
Öğrencilik Dönemi ve Sosyal Duyarlılık
Öğrencilik yıllarında sosyal ve toplumsal konulara duyarlı bir yaklaşım sergileyen Tevfik İleri, Bulgar gençlerinin Razgrad'daki Türk mezarlığını tahrip etmesi karşısında protesto eylemlerine öncülük etti. Bu dönemdeki etkinlikleri, onun ilerideki siyasi kariyerinin temel taşlarını oluşturdu.
Kariyer Başlangıcı ve Siyasi Yükseliş
Mezuniyetinin ardından mühendislik kariyerine Erzurum Karayolları Bölge Müdürlüğü'nde kontrol mühendisi olarak başlayan İleri, Çanakkale ve Samsun'da bayındırlık müdürlüğü ve bölge müdürlüğü gibi önemli görevlerde bulundu. 1950 yılında Demokrat Parti'den Samsun milletvekili olarak TBMM'ye girmesi, onun siyasi kariyerinde bir dönüm noktası oldu. Hızla yükselen İleri, Adnan Menderes kabinelerinde Ulaştırma Bakanı, Millî Eğitim Bakanı, Başbakan Yardımcısı ve Bayındırlık Bakanı gibi çeşitli önemli görevleri üstlendi. 1953-1955 yılları arasında TBMM başkanvekilliği yaparak siyasi arenada etkili bir figür haline geldi.
Eğitim ve Kültür Alanındaki Reformlar
Milli Eğitim Bakanlığı döneminde, Tevfik İleri'nin en önemli katkılarından biri Türkiye'de din derslerinin ilkokul müfredatına dahil edilmesini sağlamak oldu. İmam Hatip Okulları'nın yeniden açılmasına öncülük ederek, dinî eğitim alanında önemli adımlar attı. Ayrıca, İstanbul Yüksek İslam Enstitüsü'nü kurarak dinî yükseköğretim alanında bir yenilik gerçekleştirdi. Öğretmen yetiştirme politikalarında da değişiklikler yaparak Köy Enstitüleri ile öğretmen okullarını birleştirdi. Türk Sanat Tarihi Enstitüsü'nün kuruluşunda aktif rol alarak Türk kültür eserlerinin yayımına katkıda bulundu.
Yassıada Süreci ve Vefatı
27 Mayıs 1960 askeri darbesinin ardından tutuklanan Tevfik İleri, Yassıada yargılamalarında müebbet hapis cezasına çarptırıldı. Ancak, kısa süre sonra hastalığı nedeniyle hastaneye kaldırıldı ve 31 Aralık 1961'de Ankara'da hayatını kaybetti. Tevfik İleri, dönemin siyasi baskılarına rağmen ideallerinden ödün vermeyen, muhafazakâr-milliyetçi düşünce yapısıyla tanınan bir devlet adamı olarak Türk siyasetinin tarihinde yerini almıştır.
