Barış Anlaşması, Bölgedeki İstikrar İçin Önemli Bir Adım
İran Dışişleri Bakanlığı, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan arasında imzalanan barışa yönelik ortak deklarasyonu "bölgede kalıcı barışın sağlanması için önemli bir adım" olarak değerlendirdi. Ancak, bu olumlu gelişmenin yanı sıra, dış müdahalelere ilişkin endişelerini de dile getirdi. İran, bölgedeki istikrarın sağlanması için iç dinamiklerin ön planda tutulması gerektiğini vurguladı.
Dış Müdahale Kaygıları ve Bölgesel İşbirliği
Açıklamada, Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki ortak sınırlar yakınında herhangi bir dış müdahalenin, kalıcı güvenlik ve istikrara zarar verebilecek olumsuz sonuçlar doğurabileceği ifade edildi. İran, bölgedeki ülkelerin egemenlik ve toprak bütünlüğüne saygı gösterilmesi gerektiğinin altını çizerken, bu tür müdahalelerin önlenmesi gerektiğine işaret etti. Ayrıca, ulaştırma ağlarının önündeki engellerin kaldırılmasının, karşılıklı çıkarlar doğrultusunda ve dış müdahalelerden uzak bir şekilde gerçekleştirilmesi gerektiği belirtildi.
3+3 Mekanizması ile İşbirliği Vurgusu
Tahran yönetimi, bölgedeki barış ve istikrarın sağlanması amacıyla 3+3 mekanizması gibi yapıcı işbirliği platformlarını sürdürmeye hazır olduklarını ifade etti. Bu mekanizma, Azerbaycan, Ermenistan, İran, Rusya, Türkiye ve Gürcistan'ı kapsayan bir işbirliği çerçevesi olarak öne çıkıyor. İran, bölgedeki tüm aktörlerin ortak çıkarları doğrultusunda hareket etmesinin, uzun vadeli barış için kritik öneme sahip olduğunu düşündüğünü belirtti.
Barış Anlaşmasının Tarihsel Bağlamı
Barış için imzalanan ortak deklarasyon, 2023 yılında ABD Başkanı Donald Trump’ın ev sahipliğinde Beyaz Saray'da gerçekleştirilen üçlü zirve sonrasında duyurulmuştu. Bu zirve, yaklaşık iki yıl süren çatışmaların ardından, iki ülkenin ilişkilerini normalleştirmek için önemli bir fırsat sundu. ABD Başkanı, tarafların çatışmaları durdurma, ticari ve diplomatik ilişkiler başlatma ve birbirlerinin toprak bütünlüğüne saygı gösterme taahhütlerini yeniden vurguladığını ifade etti.
Sonuç ve Beklentiler
İran’ın bu konudaki yaklaşımı, bölgedeki barış sürecinin sürdürülebilirliğine yönelik önemli bir perspektif sunuyor. Barış anlaşmasının ardından, tarafların atacağı adımlar ve uluslararası aktörlerin bu süreçteki rolü, bölgedeki istikrarın sağlanmasında belirleyici olacaktır. Gelişmeler, hem Azerbaycan hem de Ermenistan için yeni bir dönemin başlangıcını simgeliyor; ancak dış müdahalelere karşı dikkatli olunması gerektiği mesajı da net bir şekilde ortaya konuyor.
