Ondokuz Mayıs Üniversitesi'nde (OMÜ) Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunun 102. yılı dolayısıyla "İmparatorluktan Cumhuriyete Eğitim" temalı bir konferans gerçekleştirildi. Bu etkinlik, Cumhuriyet'in eğitim alanında yarattığı dönüşümleri ve kazandırdıklarını ele almak amacıyla düzenlendi. Konferansa, alanında uzman akademisyenler katılarak önemli bilgiler paylaştı.
Konferans Detayları ve Sunumlar
OMÜ Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi tarafından organize edilen konferans, İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Konferans Salonu'nda yapıldı. Etkinliğin açılışını yapan OMÜ Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Kaya Tuncer Çağlayan, Cumhuriyet'in Türk milletine sağladığı kazanımları detaylandırdı. Çağlayan, Cumhuriyet'in, özgür bir vatan, Türk kimliğini koruma, demokrasi ve nitelikli eğitim gibi pek çok alanda önemli katkıları olduğunu ifade etti. Ayrıca, Atatürk'ün Onuncu Yıl Nutku'ndaki vurgulara atıfta bulunarak Cumhuriyet Bayramı'nın anlamına dikkat çekti.
Eğitimde Dönüşüm: Osmanlı'dan Cumhuriyet'e
Konferansın diğer bir konuşmacısı olan Prof. Dr. Nedim İpek, "Cumhuriyet'in Eğitim Alanındaki Mirası ve Gelişimi" başlıklı sunumunu gerçekleştirerek Osmanlı'dan Cumhuriyet'e eğitim sisteminin geçirdiği evrimi anlattı. İpek, devletlerin eğitim kurumlarını oluşturma yöntemlerinin toplumsal kimliğin sürekliliğini sağlamak amacı taşıdığını vurgulayarak Osmanlı eğitim sisteminin geleneksel yapısına ve bu yapının yeni nesillere aktardığı kimliğe dikkat çekti. Müslümanların vakıflar aracılığıyla kurdukları mektep ve medreselerin yanı sıra, gayrimüslimlerin kilise ve cemaat okullarıyla eğitim alanındaki katkılarını da ele aldı.
Osmanlı İmparatorluğu'nun Tanzimat dönemi ile birlikte geleneksel devlet anlayışından modern bir yapıya geçiş sürecine dikkat çeken İpek, bu dönemde maarif nezaretinin kurulması ve ibtidai, rüştiye, sultani gibi okulların açılmasının Osmanlı kimliğinin genç nesillere aktarılmasındaki önemini vurguladı. Cumhuriyet döneminde ise Tevhid-i Tedrisat Kanunu'nun kabul edilmesi ile eğitimde birlik sağlandığını ifade eden İpek, geleneksel okulların tasfiye edilerek modern eğitim kurumlarının sayısının ve kalitesinin artırılmasını da aktardı. Ayrıca, Türk Dil Kurumu ve Türk Tarih Kurumu'nun kurulması ile kültürel sürekliliğin hedeflendiğini belirtti.
Cumhuriyet dönemi eğitim sisteminin temel amacının Türk kimliğinin devamlılığını sağlamak olduğunu ifade eden İpek, bu mirasın günümüzdeki önemine vurgu yaptı. Konferans, katılımcılardan gelen yoğun ilgi ile sona erdi ve Cumhuriyet'in eğitim alanındaki etkileri üzerine derinlemesine bir tartışma ortamı sağladı.
